Farmakokinetyka

2023/2024

REGULAMIN

Załącznik do regulaminu

KARTA PRZEDMIOTU

Opis przedmiotu, podstawowe zagadnienia

 

  1. Podstawowe pojęcia i definicje z zakresu farmakokinetyki. Drogi podania leku. Podanie donaczyniowe i pozanaczyniowe. Podanie jednokrotne i wielokrotne, wstrzyknięcie (bolus), wlew dożylny. Model jednokompartmentowy i dwukompartmentowy. Krzywe C-T. Kompartment centralny i obwodowy. Dostępność biologiczna. Zasady prowadzenia eksperymentu farmakokinetycznego. Pole pod krzywą C-T (AUC).
  2. Matematyczne podstawy w farmakokinetyce. Farmakokinetyka jednokrotnego podania dożylnego w modelu jednokompartmentowym i dwukompartmentowym. Stała szybkości eliminacji K. Biologiczny okres półtrwania t0,5. Objętość dystrybucji. Wyznaczanie objętości dystrybucji Wiązanie leków z białkami i tkankami.. Efekt pierwszego przejścia. Klirens. Rzędowość reakcji. Podstawy farmakokinetyki nieliniowej. Farmakokinetyka wlewu dożylnego.
  3. Farmakokinetyka wielokrotnego podania donaczyniowego. Stan stacjonarny. Zjawisko kumulacji. Farmakokinetyka jednokrotnego i wielokrotnego podania pozanaczyniowego w modelu jednokompartmentowym i dwukompartmentowym.
  4. Modele fizjologiczne i ich zastosowanie. Farmakokinetyka niezależna od modelu. Dodatnie i ujemne strony stosowania w farmakokinetyce obliczeń metodami w oparciu o teorię kompartmentową. Obliczanie AUC i AUMC, wyznaczanie średniego całkowitego czasu przechodzenia leku przez organizm (MTT), średniego czasu przebywania leku w organizmie (MRT), średniego czasu absorpcji leku (MAT).
  5. Teoria momentów statystycznych. Wyznaczanie CMRT. Kwalifikowanie do określonego modelu farmakokinetycznego na podstawie MRT. Obliczanie klirensu ogólnoustrojowego, objętości dystrybucji, t0.5 metodami farmakokinetyki niezależnej od modelu. Dodatnie i ujemne strony stosowania w farmakokinetyce obliczeń metodami momentów statystycznych. Farmakokinetyka populacyjna – zastosowanie metod statystycznych.
  6. Farmakokinetyka leków o przedłużonym działaniu.  Wykorzystanie danych farmakokinetycznych do ustalania schematu dawkowania leków. Konsekwencje rytmów biologicznych oraz wybranych procesów fizjologicznych w farmakokinetyce.  Kalkulatory dawkowania leków – przeszukiwanie zasobów internetu.
  7. Programy komputerowe  w farmakokinetyce: Introductory Pharmacokinetic Workshop 2.0, ClinPharm 1.5 oraz PharmSim1.3 - zastosowanie oprogramowania do symulacji farmakokinetycznych.
  8. Zastosowanie programu Microsoft Excel do obliczeń i symulacji farmakokinetycznych. Obliczenia podstawowych parametrów farmakokinetycznych z zastosowaniem programu Biokinetica.
  9. Parametry farmakokinetyczne wybranych grup leków. Leki przeciwarytmiczne, przeciwpadaczkowe, antybiotyki. Przykłady farmakokinetyki wybranych leków.
  10. Parametry farmakokinetyczne wybranych grup leków. Leki przeciwnowotworowe, przeciwzapalne, przeciwdepresyjne. Przykłady farmakokinetyki wybranych leków.

Obowiązująca literatura:

  1. Farmakokinetyka Podstawy i znaczenie praktyczne. Derendorf H. Gramatte T. Sch. Wydawnictwo: Medpharm Polska. Rok wydania: 2013
  2. Farmakokinetyka  T. Herman PZWL Warszawa, 2002
  3. Zarys Biofarmacji. Praca zbiorowa. PZWL Warszawa, 1984.
  4. Terapia Monitorowana. H. Adamska - Dyniewska (red.). Wyd. TTM Łódź, 1994.
  5. Farmakokinetyka i Biofarmacja. T. Grabowskihttp://www.biokinetica.pl/farmakokinetyka.pdf
  6. A First Course in Pharmacokinetics and Biopharmaceutics http://www.boomer.org/c/p1/
  7. Symulacje farmakokinetyczne http://www.sbpkpd.org/http://www.sbpkpd.org/

 

PROGRAM ZAJĘĆ 

Wykłady (MS Teams), 8.00-9.30

1. Regulamin przedmiotu i zasady uczestnictwa w zajęciach.

Rola farmakokinetyki w farmakoterapii. Definicje i metody poznawcze stosowane w badaniach farmakokinetycznych. Podstawowe  terminy i modele farmakokinetyczne –farmakokinetyka klasyczna.

05.10.2023

Prowadzący: dr hab. Adam Wilczok 

2. Farmakokinetyka niemodelowa. Teoria momentów statystycznych. Główne parametry farmakokinetyki niemodelowej. Wady i zalety farmakokinetyki niemodelowej.

12.10.2023

Prowadzący: dr hab. Alicja Zajdel

3. Praktyczne zastosowanie farmakokinetyki. Podsumowanie i weryfikacja uzyskanych efektów uczenia. Kolokwium z całości materiału.

11.01.2024

 

SEMINARIA  06.10, 13.10, 20.10,  27.10, 03.11

GR 41 AB  12.00 – 13.30  (sala komputerowa 036)

GR 42 AB  13.45 – 15.15  (sala komputerowa 036)

GR 43 AB + 44A  15.30 – 17.00  (sala 0024)

1. Matematyczne podstawy w farmakokinetyce. Rzędowość reakcji. Farmakokinetyka jednokrotnego podania donaczyniowego w modelu jednokompartmentowym i dwukompartmentowym. Stała szybkości eliminacji K. Biologiczny okres półtrwania t0,5. Objętość dystrybucji. Wiązanie leków z białkami i tkankami. Efekt pierwszego przejścia. Klirens. Podstawy farmakokinetyki nieliniowej. Farmakokinetyka wlewu dożylnego.

Prowadzący: dr Arkadiusz Gruchlik

2. Właściwości farmakokinetyczne wybranych leków.

 Prowadzący: dr hab. Alicja Zajdel

3. Farmakokinetyka jednokrotnego podania pozanaczyniowego i wielokrotnego podania donaczyniowego. Parametry farmakokinetyczne obliczane dla stanu stacjonarnego. Podstawy farmakokinetyki nieliniowej.

Prowadzący: dr Arkadiusz Gruchlik

4. Farmakokinetyka leków o przedłużonym uwalnianiu. Przedział terapeutyczny. Czynniki wpływające na schemat dawkowania. Chronofarmakokinetyka.

Prowadzący: dr hab. Adam Wilczok

5. Farmakokinetyka fizjologiczna i populacyjna. Farmakokinetyka enancjomerów.

Prowadzący: dr hab. Alicja Zajdel

 

ĆWICZENIA  (sala komputerowa 036)

Wtorek  10.10, 17.10, 24.10, 07.11, 14.11, 21.11, 28.11, 05,12, 12.12, 19.12

GR 41 AB  8.30 – 10.00

GR 42 AB  10.15 – 11.45

GR 43 AB  12.00 – 13.30

 

Środa  11.10, 18.10, 25.10, 08.11,  15.11, 22.11, 29.11, 06.12, 13.12, 20.12

GR 44 A  15.45 – 17,15

1. Wyznaczanie profili i podstawowych parametrów farmakokinetycznych z wykorzystaniem programu Introductory Pharmacokinetic Workshop 2.0 oraz Excel.

Prowadzący: dr hab. Adam Wilczok; dr hab. Alicja Zajdel

2. Wyznaczanie stałej szybkości eliminacji K z zastosowaniem programu Microsoft Excel. Obliczanie objętości dystrybucji. obliczanie klirensu leku. Farmakokinetyka wlewu donaczyniowego. Obliczenia z zastosowaniem farmakokinetyki nieliniowej – przykłady.

Prowadzący: dr Arkadiusz Gruchlik, dr hab. Adam Wilczok

3. Farmakokinetyka jednokrotnego podania pozanaczyniowego, wyznaczanie stałej szybkości wchłaniania Ka. Parametry wielokrotnego podania pozanaczyniowego. Parametry farmakokinetyczne obliczane dla stanu stacjonarnego.

Prowadzący: dr hab. Alicja Zajdel, dr hab. Adam Wilczok

4. Zastosowanie programów komputerowych do symulowania przebiegu zmian stężenia substancji leczniczej po donaczyniowym i pozanaczyniowym podaniu jednokrotnym, wielokrotnym oraz drogą wlewu dożylnego (farmakokinetyka klasyczna - program PharmSim cz.I).

Prowadzący: Adam Wilczok; dr hab. Alicja Zajdel

5. Obliczanie AUC, AUMC, MTT, MRT, MAT, Vss, Cls w podaniu donaczyniowym i pozanaczyniowym. Kwalifikowanie do modelu

Prowadzący: dr hab. Alicja Zajdel, dr hab. Adam Wilczok

6. Przedział terapeutyczny a efekt farmakoterapii. Podstawy wyznaczanie schematów dawkowania w oparciu o kryteria farmakokinetyczne. Obliczenia dawki i przedziału dawkowania. Ustalanie i modyfikacja schematów dawkowania leków - program PharmSim cz.II, kalkulatory farmakokinetyczne).

Prowadzący: dr hab. Adam Wilczok; dr hab. Alicja Zajdel

7. Profil farmakokinetyczny i jego interpretacja. Symulacje farmakokinetyczne: programy komputerowe: CyberPatient, PharmCalc, KinPlot, Pharmacokinetics Calculator.

Prowadzący: dr hab. Adam Wilczok; dr hab. Alicja Zajdel

8. Obliczanie parametrów farmakokinetycznych, programy Biokinetica (farmakokinetyka niemodelowa) i Excel.

Prowadzący: dr hab. Adam Wilczok; dr hab. Alicja Zajdel

9. Właściwości farmakokinetyczne wybranych leków. Cz. 1

 Prowadzący: dr hab. Alicja Zajdel, dr hab. Adam Wilczok

10. Właściwości farmakokinetyczne wybranych leków. Cz. 2

Prowadzący: dr hab. Alicja Zajdel, dr hab. Adam Wilczok

Dane kontaktowe

Katedra i Zakład Biofarmacji

ul. Jedności 8

41-200 Sosnowiec

tel. 32 364 12 49